Nguyên tắc vàng xây dựng trò chơi giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp

Đăng vào Tác giả nhom13 0

Nhịp điệu xã hội đang dần trở nên năng động hơn, phát triển nhanh chóng. Chính vì thế, ba mẹ cũng mong muốn con trẻ có được nền tảng kỹ năng tốt nhất, giúp con phát triển toàn diện hơn, dễ dàng hòa nhập cùng xã hội trong tương lai. Một trong những kỹ năng chủ chốt giúp trẻ phát triển vượt bậc chính là kỹ năng giao tiếp. Bởi vì, kỹ năng giao tiếp chính là phương thức khuyến khích trẻ có thể tự do phát biểu suy nghĩ và từ đó kích thích trẻ tư duy mạnh mẽ. 

Phát triển kỹ năng giao tiếp của trẻ

 

Giao tiếp là gì?

Giao tiếp là hành vi truyền đạt và trao đổi thông tin thông qua việc nói, viết, hoặc sử dụng những phương tiện khác. Có 4 loại giao tiếp chính được chia thành 3 nhóm:

Giao tiếp bằng lời nói:

Thông qua mặt đối mặt, điện thoại, và các thiết bị truyền tin khác,…

Giao tiếp phi ngôn ngữ:

Bao gồm ngôn ngữ cơ thể, cử chỉ, hành động,…

Giao tiếp bằng chữ viết & Giao tiếp bằng hình ảnh:

Thông qua thư từ, email, dòng trạng thái trên mạng xã hội, sách, tạp chí,…

Các loại giao tiếp chính

4 loại giao tiếp chính

Trẻ em cần được phát triển đầy đủ cả 4 loại giao tiếp để có thể thực sự phát triển toàn diện.
Trong bài này sẽ đề cập về loại giao tiếp bằng lời nói. Đây là loại giao tiếp chủ chốt và CẦN ĐƯỢC PHÁT TRIỂN NHẤT hiện nay.
Vì sao lại như thế? KidPod mời mọi người cùng đọc tiếp phần dưới đây.

Tại sao cần chú trọng vào kỹ năng giao tiếp?

Hiện nay trẻ em đều được tiếp cận với công nghệ từ sớm. Thông thường trẻ được dành hàng chục giờ trên các thiết bị điện tử. Trẻ từ 3-8 tuổi quen với việc xem video, hình ảnh bắt mắt trên các thiết bị điện tử sẽ chỉ tiếp nhận thông tin thụ động từ hình ảnh.

Phần lớn thời gian trẻ sử dụng thiết bị điện tử

Trẻ em dành phần lớn thời gian để xem thiết bị điện tử một cách thụ động

Phần lớn thời gian trẻ sẽ quen nhìn và tiếp nhận thông tin, và không phát triển khả năng diễn đạt ý tưởng của mình qua lời nói. Việc thiếu thực tập giao tiếp bằng lời nói (mặt đối mặt) sẽ khiến trẻ em không thể phát triển kỹ năng nói một cách hoàn chỉnh.
Và vì ít được giao tiếp mặt đối mặt, trẻ sẽ không biết cách giao tiếp ứng xử phù hợp. Từ đó, khiến cho trẻ không thích việc giao tiếp trực tiếp như thế này. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến trẻ. Vì trẻ sẽ khó khăn khi cần nói ra thành lời những nhu cầu của chính mình. 

Trẻ không biết cách giao tiếp điều trẻ muốn

Trẻ em từ 3-8 tuổi sẽ học rất nhanh từ ba mẹ và những người xung quanh trẻ. Ba mẹ cần làm gương tốt cho trẻ trong vấn đề giao tiếp bởi vì con sẽ có khuynh hướng bắt chước ba mẹ.
Trong thời đại 4.0 này, mạng xã hội càng ngày càng phát triển vượt bậc. Các bạn trẻ, thậm chí người lớn cũng quen với việc nhắn tin, sử dụng phương thức giao tiếp bằng chữ viết, cũng dễ dàng gặp vấn đề trong giao tiếp bằng lời nói.
Vì vậy, để có thể hướng dẫn trẻ phát triển, ba mẹ cần phải phát triển cùng với con. Các bậc phụ huynh cần làm gương cho trẻ, và đồng hành cùng con trong suốt quãng đường học tập này.

Phụ huynh cần ở bên con trong suốt giai đoạn phát triển

Lợi ích và tác hại khi trẻ có/ không có kỹ năng giao tiếp tốt:

Cụ thể, trẻ chủ động tham gia thảo luận và phát biểu ý kiến trước lớp sẽ càng giúp trẻ tự tin, mạnh dạn hơn. Điều này càng giúp cho trẻ nắm rõ bài giảng của giáo viên. 
Trẻ không e ngại khi nói chuyện trước mặt người lớn, họ hàng hay đám đông.
Trẻ mầm non có kỹ năng giao tiếp tốt sẽ dễ dàng biểu đạt suy nghĩ của mình và dần dần hình thành sự tự tin ngay từ khi còn bé.
Ngược lại, trẻ không có kỹ năng giao tiếp tốt có thể dẫn đến lòng tự tôn thấp. Bởi vì trẻ không thể biểu đạt được nhu cầu cơ bản của mình, khiến trẻ cảm thấy không thể kết nối với người khác, và cũng dần cảm thấy thua kém với trẻ đồng lứa. Điều này dẫn tới những vấn đề tâm lý ở trẻ và hệ lụy sau này.

2 nguyên tắc vàng giúp phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ

Nguyên tắc 1: Cho con sự tự chủ

Ngay từ nhỏ có thể tập cho trẻ được nói ra ý kiến của chính mình. Trẻ được trao quyền quyết định những việc làm hằng ngày của mình sẽ giúp trẻ dần tự tin, độc lập và không e ngại nêu lên quan điểm của mình.
Để làm được điều này, trong các hoạt động cá nhân của trẻ, ba mẹ hãy thường xuyên đặt câu hỏi cùng những sự lựa chọn khác nhau để trẻ quyết định.
Ví dụ:  “Con muốn chơi trò ghép hình hay chơi với bạn gấu nhỏ?”, “Con thích ăn táo hay ăn dưa hấu?”, “Con thích đeo kính con gấu hay kính con thỏ?”, “Con thích mặc áo tay dài hay tay ngắn?”
Như ba mẹ cũng thấy, việc đặt câu hỏi cần chú ý giới hạn trong những sự lựa chọn tốt cho trẻ. Trẻ được quyền quyết định mà vẫn đảm bảo lựa chọn của trẻ là lựa chọn đúng đắn.

Trao quyền quyết định cho con

Nguyên tắc 2: Tạo khung mẫu cho các phương thức giao tiếp

Khi giao tiếp với người lớn:

Khi gặp người lớn, con cần được ba mẹ chỉ dẫn cách chào như: “Con chào ông/bà”, “Con chào cô/chú”, “Em chào anh/chị”… Nhiều lần lặp lại như vậy, con sẽ tự tin nhớ cách chào người lớn và hình thành phản xạ chào hỏi khi gặp người lớn.
Khi con trả lời người lớn, ba mẹ cũng cần chú ý nhắc con cách trả lời đầy đủ câu, không nói trống không, không chỉ gật đầu hoặc lắc đầu.

Tạo khung mẫu khi giao tiếp với người lớn

Ba mẹ nên hướng dẫn con hỏi thăm sức khỏe ông bà để giúp trẻ học được cách quan tâm người lớn. Để làm được điều này, chính ba mẹ cần làm gương cho trẻ bằng cách hỏi thăm sức khỏe, chăm sóc người lớn trước mặt trẻ. Ba mẹ còn có thể trò chuyện với trẻ, kể cho trẻ nghe về ông bà của mình, lồng ghép vào đó là tình cảm yêu thương của ông bà dành cho trẻ. Việc này sẽ trực tiếp giúp kéo gần khoảng cách giữa trẻ và ông bà nếu như trẻ không có ở cùng với ông bà của mình, gián tiếp làm trẻ giàu tình cảm dành cho mọi người xung quanh.

Ba mẹ quan tâm ông bà để con hiểu tình yêu gia đình và làm theo ba mẹ

Khi gặp ông bà, ba mẹ có thể hướng dẫn con hỏi thăm ông bà bằng những câu cụ thể như “Con hỏi ông/bà có khỏe không đi con.”, hay gợi ý con giúp đỡ ông bà mình bằng cách chỉ con hỏi ông bà “Con lấy trái này cho ông/ bà nha.”.

Hướng dẫn con biết quan tâm ông bà từ những câu hỏi thăm sức khỏe

Ba mẹ có thể tận dụng sự tò mò ở trẻ và khơi gợi trẻ đặt câu hỏi cho người lớn như “Ông/bà đang làm gì vậy con?”, “Con xem ạnh/chị đang làm gì vậy?”. Trẻ có thể im lặng không biết trả lời, ba mẹ sẽ tiếp tục hướng dẫn con hỏi “Ông/bà đang làm gì vậy? Con phụ ông bà nha.”, “Anh/chị đang làm gì vậy? Anh/chị cho em chơi cùng nha.” để con có thể vừa tự giải đáp thắc mắc thông qua việc đặt câu hỏi, vừa biết cách giao tiếp với người lớn. Nếu trẻ chưa biết phải làm theo, ba mẹ sẽ làm gương cho trẻ vài lần đầu.

Gợi mở sự quan sát của con bằng việc hỏi con: Ông/bà đang làm gì đấy con?

Khi giao tiếp bằng ánh mắt

Ba mẹ nên tập cho trẻ hướng ánh mắt đến người trò chuyện cùng trẻ. Đây là cách thể hiện sự tôn trọng đối với người đối diện, cũng như thể hiện sự tự tin khi giao tiếp. Không những thế, đây cũng là cách khả năng tập trung cho trẻ. Trẻ cần được tập giao tiếp bằng ánh mắt từ khi còn nhỏ để có thể sử dụng kỹ năng này một cách thuần thục.

Ba mẹ cần dạy con giao tiếp bằng mắt

Khi nói lời cảm ơn, xin lỗi

Khi trẻ nhận được quà, ba mẹ hãy tập cho trẻ thói quen nói lời cảm ơn đến người tặng quà. Hướng dẫn con nhận quà bằng hai tay và nói “Con cảm ơn ông/ bà/ cô/ chú/ anh/ chị…”
Tương tự, khi trẻ mắc phải sai lầm, ba mẹ hãy hướng dẫn trẻ nói lời xin lỗi chân thành đến người khác bằng cách giải thích cho trẻ biết hành động này của trẻ khiến đối phương cảm thấy như thế nào.

Dạy con nói lời xin lỗi và cảm ơn

Lưu ý, ba mẹ không nên nói trẻ hư vì hành động của trẻ. Điều này sẽ làm trẻ trở nên tức giận vì không hiểu tại sao con sai, hoặc trẻ sẽ trở nên nhút nhát không còn dám làm gì vì đơn giản sợ mình “hư”. Ba mẹ cần từ tốn giải thích hành động này của trẻ khiến đối phương sẽ đau, sẽ buồn.
Sau khi trẻ xin lỗi, ba mẹ hãy hướng dẫn trẻ nói lời yêu thương đến đối phương.
Chú ý
Đừng khiến con bối rối khi sửa lỗi trước đám đông vì sẽ làm con xấu hổ và từ đó tức giận hoặc không còn muốn giao tiếp nữa.

Hãy từ tốn giải thích cho trẻ hành vi của trẻ mang lại cho người khác cảm xúc như thế nào

Tóm lại, ba mẹ hãy kiên trì tạo khung mẫu giúp trẻ dễ dàng ứng xử các tình huống hơn. Và chính ba mẹ cũng cần nghiêm túc thực hiện theo khung mẫu này để trẻ có thể bắt chước theo. Bởi vì trẻ có khả năng bắt chước từ thái độ, lời nói, hành động của ba mẹ đối xử với người khác. Cho nên ba mẹ vừa hướng dẫn trẻ và vừa làm theo khung mẫu chính là biện pháp hiệu quả nhất để con phát triển kỹ năng giao tiếp.

3 trò chơi đơn giản để trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp

Trò chơi 1: Tạo tình huống

– Trẻ đóng vai là khách, ba (hoặc mẹ) đóng vai là chủ nhà. Chơi trong phòng ngủ của trẻ, trẻ đóng vai khách cầm một món quà vào gõ cửa phòng. Ba mẹ đóng vai chủ mời khách vào nhà, chủ khách cùng trò chuyện và mang trà bánh ra tiếp khách. Sau đó có thể đổi vai diễn, ba mẹ đóng vai là khách và trẻ là chủ nhà.
– Trẻ và ba mẹ có thể ngồi đối mặt nhau hoặc cách xa xa, tay cầm một vật thay cho điện thoại. Ba mẹ giả vờ gọi cho trẻ hỏi “A lô, xin hỏi có phải nhà … không ạ?”, “Ba mẹ cháu có nhà không?”… Để tập cho trẻ trả lời người lớn qua điện thoại.
– Ba mẹ có thể dùng những bạn gấu bông, búp bê, đồ chơi trong nhà để cùng đóng vai tạo tình huống cho trẻ. Ba mẹ hãy nói thay những bạn gấu bông.
 

Mục đích trò chơi:

Khi trẻ đóng một vai trong trò chơi, đồng thời trẻ cũng đang bày tỏ suy nghĩ và cách xử lý tình huống của mình, hơn nữa trẻ sẽ hiểu mối quan hệ với những người khác. Cùng trẻ chơi các trò chơi có thể giúp trẻ hiểu được kỹ năng và phép lịch sự cần thiết khi giao tiếp với những người xung quanh.

“A lô, ba mẹ cháu có nhà không?”

Trò chơi 2: Đóng vai

Ba mẹ hãy tận dụng các con gấu, búp bê, xe ô tô… trong nhà để chơi trò đóng vai cùng trẻ. Hãy tự nghĩ ra một câu chuyện nào đó thật đơn giản những có ý nghĩa. Thông qua đó, bé sẽ rút ra cho mình bài học. Ví dụ, bé đóng vai chú gấu dễ thương, xinh xắn đi học về biết chào bố mẹ. Hay khi có khách tới nhà, cô nàng búp bê liền chào hỏi ngay…
Các bé thích hóa thân thành những nhân vật mà mình yêu quý. Do đó, bố mẹ hãy nắm bắt tâm lý này của trẻ để vui chơi với con hiệu quả nhé! Thông qua các chủ đề như: nấu ăn, bán hàng, gặp bác sĩ khám bệnh… Bố mẹ có thể dạy bé được nhiều kỹ năng giao tiếp rất hữu ích.

Cùng trẻ đóng bất kỳ vai nào trẻ muốn

Trò chơi 3: Kể chuyện

Bố mẹ hãy tạo cho con một tủ sách mini ngay trong phòng của bé. Ở đó có nhiều câu chuyện cổ tích với các hình ảnh, màu sắc sinh động. Cho dù bận rộn thì bố mẹ cũng nên kể chuyện cho con nghe mỗi ngày. Thông qua các câu chuyện gần gũi với bé, trẻ sẽ có được vốn từ ngữ phong phú. Hơn nữa, sẽ học được các lời thoại trong truyện. Bắt chước lời nói, ứng xử của nhân vật.

Kể chuyện cho trẻ nghe

Khi kể chuyện cho bé, bố mẹ nên nhấn nhá giọng nói làm sao thật thú vị nhé. Ngoài ra, sau mỗi truyện cần phải rút ra bài học, thông điệp cho bé hiểu. Cần phân tích, đâu là nhân vật nào đáng để học tập noi gương. Đâu là hành động, ứng xử tốt… Qua mỗi câu chuyện như vậy, kỹ năng giao tiếp của bé sẽ được hoàn thiện dần. Bé còn mở mang được nhiều kiến thức có giá trị.

Lời khuyên từ WHO (Tổ chức Y tế Thế giới)

Ba mẹ có thể cho trẻ nghe tham khảo những câu truyện cổ tích trên kênh Youtube của KIDPOD CHANNEL OFFICIAL

Mẹ và bé cùng nghe kể chuyện trên Youtube 

Tham khảo thêm 3 trò chơi khác từ KidPod

Hoặc xem thêm 3 trò chơi đơn giản cho bé tại Facebook của KidPod:

Xem thêm 3 trò chơi đơn giản tại nhà cùng KidPod tại đây

Thiết bị trò chơi giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp

Nếu ba mẹ không có nhiều thời gian để chơi cùng con hoặc không thể hát hay kể chuyện cho trẻ nghe, thì máy nghe nhạc, kể chuyện là trợ thủ đắc lực cho ba mẹ. Máy KIDPOD là máy nghe nhạc, kể chuyện theo yêu cầu đầu tiên trên thế giới. Trẻ có thể tự mình thả sức sáng tạo, tưởng tượng, khám phá những chuyến phiêu lưu thú vị, hay thế giới xung quanh thông qua những câu chuyện kể chứa lượng kiến thức khổng lồ từ máy KidPod.

Mẹ và bé cùng nghe kể chuyện qua máy KidPod

Lợi ích khi dùng KidPod:

  • Thư viện nội dung cho trẻ lớn nhất Việt Nam: 1000+ truyện kể, bài hát, tiếng Việt và tiếng Anh
  • Hướng dẫn bé trong các tình huống khẩn cấp hoặc nguy hiểm hay gặp phải của cuộc sống đô thị
  • Ba mẹ & người thân yêu có thể sáng tạo thêm những nội dung riêng bằng cách ghi lời ghi âm của mình vào máy
  • Ba mẹ hoàn toàn kiểm soát nội dung bé tiếp xúc và không quảng cáo
  • KidPod có thể trở thành đèn ngủ và còn chứa âm thanh trắng (white noise) giúp trẻ ngủ ngon và sâu giấc hơn
  • Trẻ có thể tương tác với nhân vật ảo Lisa thông qua KidPod, từ đó giúp trẻ hào hứng hơn trong việc dùng ngôn ngữ giao tiếp
  • Vì máy không có màn hình, trẻ có thể độc lập sử dụng máy mà ba mẹ không phải lo hại cho mắt trẻ.

ĐẶT KIDPOD NGAYGiảm trực tiếp 1.000.000 đồng cho đơn hàng đặt trước

Tóm lại

Ba mẹ nào cũng mong muốn con trẻ có được nền tảng kỹ năng tốt nhất, giúp con phát triển toàn diện hơn, dễ dàng hòa nhập cùng xã hội trong tương lai. Để phát triển toàn diện cần rất nhiều thời gian và nỗ lực từ ba mẹ. KidPod mong những bài viết trên đã phân nào phân tích được rõ kỹ năng giao tiếp ở trẻ và có những gợi ý nguyên tắc cũng như trò chơi cụ thể giúp ba mẹ.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *