Nội dung chính của bài viết
Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản bị u nang buồng trứng là chuyện thường gặp, và không có gì lạ khi nhiều thai phụ sắp sinh mới phát hiện mình bị u nang buồng trứng khi mang thai. Đa phần các u nang buồng trứng không có gì đáng lo ngại. Tuy nhiên, bạn cần biết về u nang buồng trứng khi mang thai để tránh biến chứng không mong muốn sảy ra trong thai kỳ.

U nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng là một túi hoặc nhiều túi chứ đầy chất lỏng phát triển trong buồng trứng hoặc trên bề mặt buồng trứng. U nang buồng trứng là loại khối u phổ biến thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt ở độ tuổi sinh đẻ.
Hai loại u nang buồng trứng phổ biến thường gặp ở phụ nữ là u nang chức năng gồm:
- Thể nang. Nang noãn hình thành khi một nang buồng trứng (túi nhỏ nơi trứng phát triển) không mở ra để giải phóng trứng và tiếp tục phát triển thành u nang.
- U nang hoàng thể. “Hoàng thể” phát triển sau khi trứng được giải phóng khỏi nang trứng trong quá trình rụng trứng. Túi nang co lại thành các tế bào sản xuất hormone để duy trì chu kỳ kinh nguyệt, hoặc chuẩn bị cho quá trình mang thai. Tuy nhiên, nếu chất lỏng tích tụ trong nang rỗng và túi không co lại thì u nang hình thành.
Nguyên nhân gây ra u nang buồng trứng khi mang thai
Trong thời kỳ mang thai, hoàng thể sản xuất hormone để nuôi dưỡng và hỗ trợ niêm mạc tử cung phát triển, giúp phôi thai làm tổ và trưởng thành. Khi nhau thai hoàn thiện từ tuần 10 đến tuần 12 của thai kỳ, lúc này nhau thai sẽ thai thể chức năng của hoàng thể. Hoàng thể lúc này sẽ teo nhỏ và tiêu biến dần.
Trong một số ít trường hợp mang thai, hoàng thể (thể vàng) vẫn chứa đầy chất lỏng và nằm trên buồng trứng thai vì thoái hóa và tiêu biến. Chính điều này được gọi là u nang hoàng thể.
Trường hợp, người phụ nữ trước khi mang thai có nhiều nang buồng trứng nhưng đến khi mang thai nang trứng này hiện diện và tồn tại trên buồng trứng trong cả thai kỳ và gây ra tình trạng u nang buồng trứng khi mang thai
Triệu chứng u nang buồng trứng khi mang thai
Mặc dù, hầu hết các u nang không gây đau hoặc các triệu chứng, biểu hiện khác. Nhưng vẫn có một số u nang buồng trứng khi mang thai có thể gây ra các triệu chứng sau:
-
Đau: Có thể xảy ra ở vùng bụng dưới hoặc vùng chậu ở phía có u nang. Những cơn đau do u nang buồng trứng như vậy có thể là cơn đau dữ dội hoặc âm ỉ, có thể cảm thấy như đau nhói. Đôi khi cơn đau có thể tăng mức độ hoặc cơn đau đột ngột ở mức độ nặng, điều này có thể nghĩ đến khả năng vỡ u nang buồng trứng. Trong một số trường hợp hiếm hoi, u nang buồng trứng có thể bị xoắn tạo những cơn đau cực kỳ dữ dội và cần phải đến viện cấp cứu.

- Đầy hơi, chậm tiêu, ăn kém, chướng bụng.
- Bụng to hơn tuổi thai hoặc áp lực ổ bụng cao bất thường
Biến chứng của u nang buồng trứng khi mang thai có nguy hiểm không?
Tác động đến thai nhi
U nang buồng trứng khi mang thai gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Cụ thể, khối u sẽ chèn ép lên bào thai, ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển kích thước thai nhi. Sự chèn ép sẽ khiến thai nhi không có không gian để phát triển.
Đó cũng chính là nguyên nhân khiến cho thai phụ luôn cảm thấy khó chịu, nặng nề và chướng bụng, tình trạng thái nghén kéo dài đến tận những tháng cuối của thai kỳ.
Gây nguy cơ sảy thai sớm
Khi u nang buồng trứng phát triển có thể bị vỡ hoặc xoắn. Đây chính là nguy cơ dẫn đến sảy thai sớm khi thai vẫn còn ở những tuần tuổi đầu tiên. Có những trường hợp phải đình chỉ thai để bảo vệ sức khỏe người mẹ do lúc mang thai cũng là lúc u nang biến chứng nặng, phải phẫu thuật.
Có những trường hợp u nang buồng trứng khi mang thai vẫn an toàn đến khi sinh nở mẹ tròn con vuông. Tuy nhiên, cần theo dõi chặt chẽ thai kỳ, và xác định có thể sẽ phải chấp nhận tình huống không mong muốn sảy ra.
Bị u nang buồng trứng khi mang thai cần phải làm gì?
Để chắc chắn rằng u nang buồng trứng không ảnh hưởng đến thai kỳ, cũng như theo dõi tiến triển của các u nang hiện có, trong quá trình khám thai, bác sỹ sẽ lên lịch siêu âm thai thường xuyên với thể phụ, để theo dõi sự phát triển của thai nhi và sự thay đổi của khối u nang buồng trứng khi mang thai.

Qua siêu âm quan sát u nang buồng trứng, bác sĩ sẽ đo được các kích thước và tình trạng bất thường của u nang nhằm đảm bảo rằng nó không phát triển thêm hoặc chuyển hướng sang có nguy cơ gây bất lợi cho bào thai cũng như quá trình chuyển dạ về sau.
Hầu hết các u nang buồng trứng khi mang thai đều tự biến mất trong thai kỳ mà không cần điều trị gì. Tuy nhiên, nếu xảy ra các trường hợp cấp tình như xoắn buồng trứng, sản phụ cần được can thiệp kịp thời bằng phẫu thuật.
U nang buồng trứng khi mang thai có tự biến mất không?
U nang hoàng thể (loại phổ biến nhất khi mang thai) thường tự biến mất trong tam cá nguyệt thứ haiTam cá nguyệt thứ 2 được tính từ tuần 13 đến hết tuần 27 của thai kỳ.
Hầu hết các u nang buồng trứng khi mang thai đều vô hại. Nhưng nếu bị đau hoặc có bất kỳ triệu chứng nào khác, hãy nhớ thông báo cho bác sĩ biết. Theo dõi cẩn thận và dùng thuốc giảm đau khi cần thiết có thể giúp giữ an toàn cho thai kỳ và thai nhi.
Tài liệu tham khảo :
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16398230/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4402440/